Deport yani sınır dışı etme kararı nedir?
Sınır dışı etme kararı 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu kapsamında yabancılar hakkında alınan idari bir karardır. Haklarında deport kararı alınan yabancılar sınır dışı edilirler ve sınır dışı edilen yabancılara Türkiye’ye giriş yasağı uygulanır.
Sınır dışı etme kararı hangi durumlarda alınır?
Türkiye’de yasal kalış hakkının bulunmaması veya kendisine tanınan vize veya vize muafiyeti süresini aşması, kamu düzeni, kamu sağlığı, ulusal güvenlik, çalışma izni olmadan çalıştığının tespiti, uluslararası koruma başvurusunun reddedilmesi, geçimini meşru olmayan yollardan sağlaması, yasal giriş ve çıkış koşullarına uymaması veya buna teşebbüs etmesi halinde yabancılar hakkında deport kararı alınmaktadır. 6458 sayılı Yasanın 54’üncü maddesi uyarınca alınan deport kararı idare tarafından tesis edilmektedir.
Sınır dışı etme kararlarına karşı itiraz ve dava yolu;
6458 sayılı Yasanın 53’üncü maddesinde sınır dışı etme kararlarına karşı başvuru yolu düzenlenmiştir. Bu madde uyarınca deport kararına karşı; kararı tesis eden idarenin bulunduğu yerdeki İdare Mahkemelerine, kararın tebliğinden itibaren 7 (yedi) günlük süre içerisinde yabancı veya avukatı tarafından başvuru yapılabilir.
Kanunda her ne kadar ilgili İdare Mahkemesi tarafında yargılamanın 15 (onbeş) gün içinde sonuçlandıracağı yazıyor olsa da uygulamada bu süre mahkemelerin yoğunluğuna göre değişmekle birlikte çok daha uzun sürmektedir.
Sınır dışı etme kararına itiraz edilip konunun yargıya taşınması ile birlikte mahkeme tarafından nihai bir karar verilene kadar yabancı sınır dışı edilmemektedir.
İdare Mahkemesince sınır dışı etme kararı hakkında verilen kararlar kesin kararlardan olup, mahkemenin vereceği karara karşı üst kanun yolu olan istinaf ve temyiz yoluna başvurulamamaktadır.
Sınır dışı kararı alınamayacak yabancılar;
Haklarında sınır dışı etme kararı alınmasını gerektiren bir durum olsa dahi 6458 sayılı Yasanın 55’inci maddesinde sayılan olguların varlığı halinde yabancı hakkında deport kararı alınmayacak yahut alınsa dahi mahkemece yabancının durumu değerlendirilerek bir karar verilecektir.
Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu madde 55’e göre;
Sınır dışı edileceği ülkede ölüm cezasına, işkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye maruz kalacağı konusunda ciddi emare bulunan,
Ciddi sağlık sorunları, yaş ve hamilelik durumu nedeniyle seyahat etmesi riskli görülen,
Hayati tehlike arz eden hastalıkları için tedavisi devam etmekte iken sınır dışı
edileceği ülkede tedavi imkânı bulunmayan,
Mağdur destek sürecinden yararlanmakta olan insan ticareti mağduru,
Tedavileri tamamlanıncaya kadar, psikolojik, fiziksel veya cinsel şiddet mağduru yabancılar hakkında sınır dışı kararı alınmaz.
Ancak her yabancının durumu, idarece ve mahkemelerce somut deliller ışığında ve kişi özelinde değerlendirilmektedir.
Sınır dışı edilecek yabancıların idari gözetim altında tutulması;
Haklarında deport kararı alınmasını gerektiren durumların varlığı halinde yabancıların sınır dışı edilmelerini sağlamak ve kararın icrasını temin maksadıyla yabancılar Geri Gönderme Merkezinde idari gözetim altında tutulabilir.
İdari gözetim kararı ise uygulamada deport kararı ile birlikte alınmakta ve yabancının Geri Gönderme Merkezine sevki sağlanmaktadır.
İdari gözetim kararlarına karşı ise yabancı veya avukatı tarafından Sulh Ceza Hakimliklerine itiraz edilebilmektedir.
Türkiye’de halihazırda kurulu bulunan Geri Gönderme Merkezleri
Adana Geri Gönderme Merkezi
Ağrı Geri Gönderme Merkezi
Ankara Geri Gönderme Merkezi
Antalya Geri Gönderme Merkezi
Aydın Geri Gönderme Merkezi
Balıkesir Geri Gönderme Merkezi
Bursa Geri Gönderme Merkezi
Çanakkale Geri Gönderme Merkezi
Çankırı Geri Gönderme Merkezi
Edirne Geri Gönderme Merkezi
Erzurum Geri Gönderme Merkezi
Gaziantep Geri Gönderme Merkezi
Iğdır Geri Gönderme Merkezi
İstanbul Tuzla Geri Gönderme Merkezi
İstanbul Binkılıç Geri Gönderme Merkezi
İstanbul Silivri Geri Gönderme Merkezi
İzmir Harmandalı Geri Gönderme Merkezi
Kayseri Geri Gönderme Merkezi
Kırklareli Geri Gönderme Merkezi
Kocaeli Geri Gönderme Merkezi
Kütahya Geri Gönderme Merkezi
Malatya Geri Gönderme Merkezi
Muğla Geri Gönderme Merkezi
Niğde Geri Gönderme Merkezi
Şanlıurfa Geri Gönderme Merkezi
Van Geri Gönderme Merkezi
