Polis Disiplin Cezaları Hakkında İdari Dava Açmak ?

+Blog Yazıları

Polis disiplin hukuku emniyet teşkilatındaki personelin tayin, atama, rütbe, mesleğe alınma ve çıkarılma, disiplin soruşturması gibi tüm süreçlerini kapsayan hukuk dalına denir. Disiplin cezaları kamu düzenini devam ettirmek onun verimli, süratli ve yararlı bir biçimde çalışmasını sağlamak amacıyla kamu personeli hakkında uygulanacak idari ceza yaptırımlarına verilen addır. Polis disiplin cezaları, Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesindeki personele uygulanır. Bu kapsamda polis, komiser, müdür veya sivil personel olunması farklılık yaratmaz. Polis disiplin cezaları;

  • Uyarma
  • Kınama
  • Aylıktan kesme
  • Kısa süreli durdurma
  • Uzun süreli durdurma
  • Meslekten Çıkarma
  • Kamu Görevinden Çıkarmadır.

Emniyet Teşkilatında polis disiplin hukuku başka bir anlatımla emniyet disiplin tüzüğü işlemlerinin dayanağı daha önceleri 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu uyarınca çıkarılan Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğü (EÖDT) idi. Fakat Anayasa Mahkemesinin dayanak Kanun hükmünü iptal etmesi sonrasında tüm genel kolluk personelinin disiplin işlemleri bakımından 682 Sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname çıkarılmış; bu KHK daha sonra yasalaşarak 7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun olarak yürürlüğe girmiştir.

Polis Disiplin Hukuku Mevzuatı

Disiplin iş ve işlemleri kamu personelinin hukuki durumları ile hak ve menfaatlerini doğrudan etkileyen idari işlemlerdir. Bu nedenle de kanuna dayanılarak tesis edilmeleri gerekmektedir. Başka bir ifadeyle disiplin işlemleri ile ilgili konular kanunla düzenlenmelidir.  Halihazırda polis disiplin cezaları; Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü, 7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Kanunu ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri çerçevesinde yürütülmektedir.

Polis amir ve memurlarının tabi olduğu disiplin hükümleri; bu kapsamda disiplin suç ve cezaları ile bunlara ilişkin usuller hâlihazırda Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü ile 7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanunda ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda düzenlenmiştir. Polis disiplin hukukunun yasal zeminini oluşturan bu mevzuat hakkında aşağıda kısaca bilgi verilecektir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu

Polis disiplin hükümleri esas olarak 7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Kanununda yer almakla birlikte tüm devlet memurlarını kapsaması bakımından 657 sayılı Devlet Memurları Kanunundaki disiplin maddeleri de polis amir ve memurları başta olmak üzere Emniyet teşkilatı mensupları için geçerli bulunmaktadır. Nitekim 7068 sayılı Kanunun 34/1 maddesi “Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde 657 sayılı Kanunun disipline ilişkin hükümleri uygulanır” hükmünü taşımaktadır. Kanunun birçok maddesinde de doğrudan 657 sayılı Kanuna atıf yapılmaktadır. Şöyle ki:

  • “657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile öngörülen grev yasağı kapsamına giren eylemlerde bulunmak” ve “devlet memurları tarafından yapılamayacağı 657 sayılı Kanunda belirtilen kazanç getirici faaliyetlerde bulunmak” 8/6/p ve r maddelerinde meslekten çıkarma cezasını gerektiren fiiller arasında sayılmıştır.
  • 9/1 maddede “devlet memurluğundan çıkarma cezası uygulanacak fiiller ve bu cezayı verme yetkisi ile ilgili olarak 657 sayılı Kanun hükümleri uygulanır” hükmüne yer verilmiştir.
  • 28/1 maddede “disiplin soruşturması nedeniyle görevden uzaklaştırma hususunda 657 sayılı Kanun hükümleri uygulanır” hükmüne yer verilmiştir.
  • 34/2 maddede “ 657 sayılı Kanundaki kademe ilerlemesinin durdurulması cezası, bu Kanundaki uzun süreli durdurma cezası gibi telakki edilir ve uygulanır” hükmünü taşımaktadır.

7068 sayılı Kanunun bu açık hükümleri karşısında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun emniyet teşkilatı mensupları ve bu kapsamda polis amir ve memurları için de bağlayıcı olduğu konusunda şüphe bulunmamaktadır. Bununla birlikte özel nitelikli bir kanun olması ve daha sonra yürürlüğe girmesi, yani daha yeni olması nedeniyle polis disiplin iş ve işlemlerinde öncelikli olarak uygulanması gereken 7068 sayılı Kanunudur. Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde ya da Kanunun atıf yaptığı diğer durumlarda 657 sayılı Kanun hükümleri uygulanacaktır.

Polis Disiplin Cezaları

Disiplin suçları, kurum içi düzeni düzenleyen normlara aykırı hal ve davranışları ifade etmektedir. Disiplin cezalarının, ceza hukukundan farklı olarak yargılama niteliği bulunmamakta, idari işlem ve yaptırım olarak kabul edilmektedir. Kanun Hükmünde Kararname ve onama kanunu ile düzenlendiği üzere, tüm personele verilebilecek disiplin cezaları; uyarma cezası, kınama cezası, aylıktan kesme cezası, kısa süreli durdurma cezası, uzun süreli durdurma cezası, meslekten çıkarma cezası ve Devlet Memurluğundan çıkarma cezası şeklindedir. Söz konusu disiplin cezaları, aşağıda basit disiplinsizlikten nitelikli olana doğru, en hafif uyarma cezasından başlayarak izah edilmiştir.

Polis Disiplin Hukuku uyarınca disiplin cezasına konu olan bir suç eğer ceza hukuku anlamında da suç teşkil ediyorsa adli soruşturma ve kovuşturmaya tabi tutulmasının önünde hiçbir engel bulunmamaktadır. Bu konuda tarafımıza yöneltilen sorulardan biri olan bu konuya ilişkin olarak cevabımız, kişi hem adli hem idari bir soruşturma geçirebilir, bunlardan dolayı iki farklı ceza alabilir. Polis disiplin cezaları:

  • Uyarma Cezası

Uyarma cezası, personele görevinin icrasında veya hal ve hareketlerinde daha dikkatli olması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir. Bu ceza, genel mahiyette olup soyut ve hafif bir ceza niteliğindedir. Uyarma cezasının tebliği ile ilgililer tebliğ tarihinden itibaren 10 gün içerisinde bir üst disiplin amirine itiraz edebilirler. Kesinleşen uyarma cezalarına karşı ise, yargı yolu açık olup dava açma süresi, kesinleşen cezanın personele tebliğinden itibaren başlamaktadır.

Uyarma cezasını gerektiren fiiller şunlardır:

  • Silahını, araç ve gerecini, giyim ve kuşamını temiz tutmamak, çalıştığı yerin temizliğine özen göstermemek.
  • Yetkili makamlarca belirlenmiş tasarruf tedbirlerine riayet etmemek veya kullanımına sunulan kamu kaynaklarının kullanılmasında gösterilmesi gereken makul seviyedeki özeni göstermemek.
  • İzinsiz veya kurumunca kabul edilebilir özrü olmaksızın belirli zamanda yapılması gereken faaliyetlere geç kalmak.
  • Görevdeyken, yetkili makamlar tarafından izin verilen durumlar haricinde görev veya hizmetle ilgisi olmayan işlerle uğraşmak.
  • Özürsüz veya izinsiz olarak mesaiye geç gelmek veya erken ayrılmak ya da günlük mesai saatlerine riayet etmemek.
  • Nezaket kurallarına aykırı tavır ve davranışlarda bulunmak.
  • Emrin icrası veya sonuçları ile katılım sağlanan toplantılarla ilgili olarak görevlendirme yapan amire bilgi vermemek.
  • Usulüne uygun olarak kendisine verilmiş olan bir emir üzerine; emrin uygun olmadığı, yanlış verildiği, yapılamayacağı ve benzeri şekillerde amirini alenen eleştirmek veya amire karşı itirazda bulunmak (Amir tarafından karar verilene kadar astın fikrini savunması veya emrin kanunsuz olduğu hususundaki kanaatini belirtmek için amire yaptığı itiraz bu kapsamda disiplinsizlik teşkil etmez.)

  • Kınama Cezası

Kınama cezası, personele, görevinin icrasında veya hal ve hareketlerinde kusurlu olduğunun yazılı olarak bildirilmesini ifade etmektedir. Kınama cezası, uyarma cezasına göre daha ağır disiplinsizlikler içermektedir. Kınama cezasının tebliği ile ilgililer tebliğ tarihinden itibaren 10 gün içerisinde bir üst disiplin amirine itiraz edebilirler. Kesinleşen kınama cezalarına karşı ise, yargı yolu açık olup dava açma süresi, kesinleşen cezanın personele tebliğinden itibaren başlamaktadır.

Kınama cezasını gerektiren fiiller şunlardır:

  • Görev sırasında veya dışında, mevzuat veya talimatlarla yasaklanan davranışlarda bulunmak.
  • Mevzuatta belirlenmiş usul ve kurallara riayet etmeden sözlü, yazılı veya elektronik olarak müracaat veya şikâyette bulunmak.
  • Nöbeti teslimden sonra görev yerine özürsüz olarak geç dönmek.
  • Bildirimleri süresi içerisinde yerine ulaştırmamak.
  • Mevzuat veya talimatlarla taşınmasına veya bulundurulmasına izin verilmiş olanlar dışında, mesleğin ciddiyeti ile bağdaşmayacak biçimde yüzük, bilezik, kolye, madalyon, rozet ve benzeri şeyleri takmak.
  • Görev sırasında veya dışında kendisi ile aynı rütbede çalışanlara veya mesai arkadaşlarına karşı saygısız davranmak.
  • Mevzuat ve talimatlarla kendisine tevdi edilmiş görevlerin gerektirdiği sorumluluğu üstlenmekten imtina ettiğini gösterecek tavır ve davranışlarda bulunmak.
  • Amirleri, üstleri, aynı rütbedeki veya çalışma arkadaşları hakkında ve onların bulunmadığı ortamlarda, onların işlem, eylem ve kişilikleri hakkında kötüleyici veya konuştuğu kişilerde kötü intiba bırakacak tarzda olumsuz sözler söylemek.
  • Zati demirbaş tabanca veya geçici olarak verilen demirbaş tabancanın üzerinde orijinalliğini bozacak boya, kaplama, gravür veya ciddiyetle bağdaşmayacak şekil, desen, resim ve karakter gibi değişiklikler yapmak.
  • Mevzuata veya mesleki teamüllere aykırı hitaplarda bulunmak.
  • Bu fıkrada disiplinsizlik olarak saptanan eylem, işlem, tutum ve davranışlar dışında herhangi bir biçimde görevin takdir ve yerine getirilmesinde müsamaha ve savsaklama göstermek.
  • Kılık ve kıyafet ile ilgili olarak mevzuatta belirlenmiş kurallara uymamak.

  • Aylıktan Kesme Cezası

Aylıktan kesme cezası; disiplin cezası verilen personelin, fiilin ağırlık derecesine göre, zam ve tazminatlar hariç brüt aylığından on beş günlüğüne kadar kesinti yapılmasıdır. Bu ceza maddi ve mali niteliktedir. Aylıktan kesme cezasının tebliği ile ilgililer tebliğ tarihinden itibaren 10 gün içerisinde bir üst disiplin amirine itiraz edebilirler. Kesinleşen aylıktan kesme cezalarına karşı ise, yargı yolu açık olup dava açma süresi, kesinleşen cezanın personele tebliğinden itibaren başlamaktadır.

Aylıktan kesme cezasını gerektiren fiiller şunlardır: 

  • Üç günlüğe kadar aylıktan kesme cezasını gerektiren fiiller
  • Mevzuat veya talimata aykırı olarak eksik kuşam ve teçhizatla göreve çıkmak.
  • Amir ve üstlerinin, görev ve mesleki konulara veya tutum ve davranışlarına ilişkin uyarılarına uymamak ya da bu uyarılara kayıtsız kalmak, amir ve üstleri tarafından sorulan soruları gereken süre içinde yanıtlamamak.
  • Özlük hakları ile ilgili veya başka bir kişisel menfaat temini için başkalarını aracı koyup öncelik ve ayrıcalık talep etmek.
  • İzinsiz veya kurumunca kabul edilebilir bir özrü olmaksızın yirmidört saate kadar göreve gelmemek.
  • Görev dışında amir veya üstlerine saygısız davranmak.
  • Nöbet görevine gelmemek veya nöbet ya da nokta görevinde mevzuatla ve talimatlarla belirlenen kurallara aykırı hareket etmek.
  • Görevli bulunduğu sırada görev gereği olmaksızın veya amirin izni olmadan resmi kıyafet ile kahvehane, kıraathane, lokal, kulüp ve benzeri yerlerde oturmak.
  • Amirinden izin almaksızın görevli bulunduğu il sınırları dışına çıkmak.
  • Emrinde çalışanları veya Devletin araç ve gereçlerini idarece kabul edilebilir bir mazereti olmaksızın özel işlerinde kullanmak.
  • Kendisine verilmiş olan personel kimlik kartını kabul edilebilir bir neden olmaksızın kaybetmek.
  • Bazı isteklerini yerine getirmek, kişisel bir menfaat sağlamak, görev veya sorumluluktan kaçmak gibi amaçlarla hastalığını abartmak veya olmadığı halde bir rahatsızlığı varmış gibi göstererek günlük mesainin bir kısmına katılmamayı alışkanlık haline getirmek.
  • Herhangi bir yolu, yeri veya kişiyi arayıp soranlara cevap vermemek, baştan savmak.
  • Görevde kayıtsızlık göstermek, görevi savsaklamak veya geçerli bir özrü olmaksızın belirtilen sürede bitirmemek.
  • Haklı bir neden olmadan kişileri bekletmek.
  • Selamlama ile ilgili olarak belirlenmiş kurallara riayet etmemek.
  • Resmi protokol kurallarına aykırı tavır ve davranışlarda bulunmak. 
  • Dört ila on günlüğe kadar aylıktan kesme cezasını gerektiren fiiller
  • Kendisi ile aynı rütbede çalışanlara, astlarına veya mesai arkadaşlarına karşı onur kırıcı söz söylemek, davranışta bulunmak veya söz, yazı ya da eylemle hakaret etmek.
  • Resmi belge veya göreve ilişkin evrakı kaybetmek.
  • Önlem almamak veya tedbirli davranmamak yüzünden kendisine teslim edilen Devlet malı eşyanın hasar görmesine veya kaybolmasına neden olmak.
  • İzinli olduğu zamanlarda resmi kıyafetle, izinli olmadığı zamanlarda görevli olmaksızın resmi veya sivil kıyafetle, personelin girmesine veya oturup eğlenmesine izin verilen yerler dışındaki kahvehane, lokal, kulüp veya benzeri yerlerde oyun oynamak.
  • İzinsiz veya kurumunca kabul edilebilir bir özrü olmaksızın yirmidört saatten fazla ve iki güne kadar (ikinci gün dahil) göreve gelmemek.
  • Mühür veya beratını kabul edilebilir bir neden olmaksızın kaybetmek.
  • Yükümlü bulunduğu devir ve teslim işlemlerini tamamlamadan ya da devir ve teslim işleri tamamlanamadığı takdirde ilgili mevzuatında belirtilen süre dolmadan görev yerinden ayrılmak.
  • Görevle ilgili resmi belge, araç ve gereçleri görevin sona ermesine ya da kurumca istenmesine rağmen geri vermemek.
  • İzin verilen haller dışında üniforma giymemek.
  •  Onbir ila onbeş günlüğe kadar aylıktan kesme cezasını gerektiren fiiller
  • İzinsiz veya kurumunca kabul edilebilir bir özrü olmaksızın iki günden fazla ve üç güne kadar (üçüncü gün dahil) görevine gelmemek.
  • İzinli bulunduğu sürede, hizmet ve görevin gerektirdiği durumlarda, görevine derhal dönmesi kendisine sözlü, yazılı ya da herhangi bir iletişim vasıtasıyla duyurulduğu halde, kabul edilebilir özrü bulunmaksızın görevine makul sürede dönmemek.
  • Amir ve üstlerine iletilmesi gereken olay, bilgi ve emirleri zamanında iletmemek.
  • Görev sırasında kişilere karşı onur kırıcı söz söylemek veya davranışta bulunmak.
  • Denetleme ve soruşturmaları uzatmak, denetleme raporları ve soruşturma raporlarını süresinde ilgili yerlere vermemek veya göndermemek ya da kabul edilebilir bir neden olmadan soruşturmayı eksik bırakmak.

  • Kısa Süreli Durdurma Cezası

Kısa süreli durdurma cezası, personelin bulunduğu kademede ilerlemesinin dört, altı veya on ay süre ile durdurulmasıdır. Bu ceza idari ve maddi niteliktedir. Bu ceza, kişinin hak ettiği halde derece ve kademesinde belirli bir süre ilerleme yapılmaması, önceki durumunu muhafaza etmesi sonucunu doğurur. Bir yandan da dolaylı olarak kıdemini ve aylıklarındaki maddi artışı da etkilemektedir.

Kısa süreli durdurma cezası ancak disiplin kurulları tarafından verilebilir. Kurul tarafından verilen kısa süreli durdurma cezalarına karşı idari başvuru veya itiraz yolu öngörülmemiş olup bu cezalara karşı ancak idari yargı yoluna başvurulabileceği öngörülmüştür. Kesinleşen kısa süreli durdurma cezalarına karşı ise, iptal davası açma süresi, kesinleşen cezanın personele tebliğinden itibaren başlamaktadır. Kısa süreli durdurma cezasını gerektiren fiiller şunlardır: 

  • Dört ay kısa süreli durdurma cezasını gerektiren fiiller
  • Amir ve memurlara görevle ilgili olarak yalan söylemek.
  • Denetim görevini yerine getirmemek.
  • İzinsiz ya da kurumca kabul edilebilir özrü olmaksızın kesintisiz olarak üç günden fazla ve beş güne kadar (beşinci gün dahil) göreve gelmemek.
  • Amirlerini, üstlerini, aynı rütbedeki arkadaşlarını, astlarını veya diğer mesai arkadaşlarını haksız yere şikâyet etmek.5) Astlarını, aynı rütbedeki arkadaşlarını ve diğer mesai arkadaşlarını dövme girişiminde bulunmak.
  • Toplu olarak sözlü veya yazılı şikâyette bulunmak.
  • Görev sırasında amir veya üstlerine saygısız davranmak.
  • Bu Kanun Hükmünde Kararnamede ayrıca disiplinsizlik olarak tanımlanmamış olmak kaydıyla astları veya mesai arkadaşlarına yönelik olarak sürekli ve sistemli her türlü baskı ve taciz uygulamak. 
  • Altı ay kısa süreli durdurma cezasını gerektiren fiiller
  • Doğrudan veya aracı eliyle astlarından ya da iş sahiplerinden hediye veya borç almak.
  • Kabul edilebilir mücbir sebepler haricinde borçlanıp ödememeyi alışkanlık haline getirmek.
  • Görevde kullanılan telsiz haberleşme araçlarıyla görevle ilgili olmayan veya saygısızca konuşmalar yapmak ya da anlaşılmaz sesler çıkarmak.
  • Teslim aldığı her çeşit motorlu araç, makine, cihaz ve teçhizatta ağır kusur veya hizmetten ayrılabilen kişisel kusurla hasara sebep olmak.
  • Görev içinde veya dışında amir ya da üstlerinin eylem veya işlemlerini olumsuz yönde eleştirici nitelikte söz söylemek ya da yazı yazmak.
  • Hizmet dışında resmi sıfatının gerektirdiği saygınlığı ve güven duygusunu sarsacak eylem ve davranışlarda bulunmak.
  • Bir görevin kendisine tevdi edildiğini öğrendikten sonra mazeretler ileri sürmek suretiyle göreve başlamayı geciktirmek. 
  • On ay kısa süreli durdurma cezasını gerektiren fiiller
  • Amir ve üstlerine iletilmesi gereken olayları ve bunlarla ilgili bilgileri amirlerinden ve resmen istenmesi halinde görevli ve yetkili kuruluş ve kişilerden gizlemek.
  • Yetkili olmadığı halde basın, haber ajansları, radyo ve televizyon kurumları veya diğer iletişim kanalları vasıtasıyla kamuoyuna bilgi ya da demeç vermek.
  • Silahıyla dikkatsizlik, tedbirsizlik veya ihmal sonucu yaralamaya sebebiyet vermek, kendisini yaralamak ya da bu fiillerin başkaları tarafından işlenmesine neden olmak.
  • Hizmet aracıyla ağır kusuru veya hizmetten ayrılabilen kişisel kusuruyla trafik kazası sonucu yaralamaya sebebiyet vermek.

  • Uzun Süreli Durdurma Cezası

Personelin bulunduğu kademede ilerlemesinin oniki, onaltı, yirmi veya yirmidört ay süre ile durdurulmasıdır. Uzun süreli durdurma cezası yalnızca disiplin kurulları tarafından verilebilir. Bu kurullar üç alt statünün çalıştığı teşkilatlar (emniyet, jandarma, sahil güvenlik) dikkate alınarak oluşturulmuştur. Kurul tarafından verilen uzun süreli durdurma cezalarına karşılık idari başvuru veya itiraz yolu öngörülmemiştir. Kanunda açık bir şekilde belirtildiği üzere, disiplin kurullarının verdiği disiplin cezalarına karşı ancak idari yargı yoluna başvurulabileceği belirtilmiştir.

Uzun süreli durdurma cezasını gerektiren fiiller şunlardır:

  • Oniki ay uzun süreli durdurma cezasını gerektiren fiiller
  • Belirlenen durum ve sürelerde mal bildiriminde bulunmamak veya gerçeğe aykırı bildirimde bulunmak.
  • Görev sırasında kişilere veya herhangi bir nedenle kurum binalarına gelen ya da getirilenlere hakaret etmek.
  • Onaltı ay uzun süreli durdurma cezasını gerektiren fiiller
  • Devlet malı motorlu araçları, muhabere araçlarını, silah veya mühimmatı ihmal nedeniyle kaybetmek.
  • Hizmet içinde resmi sıfatının gerektirdiği saygınlığı ve güven duygusunu sarsacak eylem ve davranışlarda bulunmak.
  • Görevde uyumak.
  • Yirmi ay uzun süreli durdurma cezasını gerektiren fiiller
  • İzinsiz veya kurumca kabul edilebilir özrü olmaksızın kesintisiz olarak beş günden fazla ve dokuz güne kadar (dokuzuncu gün dahil) görevine gelmemek.
  • Muhafazası veya sevkiyle yükümlü bulunduğu şüpheli, sanık, tutuklu veya hükümlünün uyanık davranmamak ya da önlem almamak yüzünden kaçmasına neden olmak ya da yakalama görevini savsaklamak.
  • Yirmi dört ay uzun süreli durdurma cezasını gerektiren fiiller
  • Silahıyla dikkatsizlik, tedbirsizlik veya ihmal sonucu ölüme sebebiyet vermek ya da bu fiilin başkaları tarafından işlenmesine neden olmak.
  • Silahıyla yaralama suçunu kasten işlemek.
  • Meskun yerlerde, binalarda, herkesin dolaşıp gezebileceği veya oturabileceği yerlerde silah atmak.
  • Amirin usulüne göre verdiği emri yerine getirmemek.
  • Amirin izni olmaksızın görev yerini terk etmek.
  • Kişinin iffetine yönelik söz söylemek, fiil veya harekette bulunmak.
  • Amir veya üste hakaret etmek.
  • Amir veya üstlerini söz, yazı, tutum veya davranışlarıyla küçümsemek.
  • Amir veya üstlerini dövmeye teşebbüs etmek.
  • Amir veya üstlerini sözlü veya fiili olarak tehdit etmek.
  • Göreve ilişkin her türlü yazılı kağıt, belge, mikrofilm aslı veya kopyalarını kasıtlı olarak yok etmek, ortadan kaldırmak ya da belge niteliği taşıyan bilgisayar programlarını, dosyalarını, verilerini hukuka aykırı olarak ele geçirmek, başkasına zarar vermek üzere kullanmak, tahrip etmek, değiştirmek, silmek, sistemin işlemesine engel olmak ya da yanlış biçimde işlemesini sağlamak.
  • Kriptolu telsiz cihazının ve her türlü kriptolu cihazın kaybını veya çalındığını, idarece kabul edilebilir bir mazereti olmaksızın ilgili birime derhal bildirmemek.
  • Hizmet aracıyla ağır kusuru veya hizmetten ayrılabilen kişisel kusuruyla trafik kazası sonucu ölüme sebebiyet vermek.

  • Meslekten Çıkarma Cezası

Meslekten çıkarma cezası, personelin emniyet, jandarma ve sahil güvenlik teşkilatlarında bir daha çalıştırılmamak üzere meslekten çıkarılmasıdır. Maddi ve idari niteliğe sahip olan bu ceza, ceza alan kişilerin bir daha kolluk mensubu olamaması sonucunu doğurmaktadır.

Meslekten çıkarma cezaları yalnızca, disiplin kurulları tarafından verilebilmektedir. Meslekten çıkarma cezası alan bir polis memurun kanun gereğince bir idari başvuru yahut itiraz yolu bulunmamaktadır. Bu nedenle eğer meslekten çıkarma cezası alan bir polis memuru iseniz, cezanız size tebliğ edildiği tarihten itibaren 60 gün içerisinde idari yargı yoluna başvurarak iptal davası açmanız gerekmektedir. Meslekten çıkarma cezasının verilebileceği durumlar şunlardır:

  • Görevin yerine getirilmesinde dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ayrımı yapmak veya personel arasında bu yolda ayrım yapıcı tutum ve davranışlarda bulunmak.
  • Göreve çıkılmaması için propaganda yapmak, kışkırtmak, zorlamak, karar alınmasını sağlamak, alınan bu karara katılmak veya karar uyarınca göreve çıkmamak.
  • Amir ya da üstlerinin icraatına karşı çıkmak ve bu hareketi toplu hale dönüştürerek görev yapılmasını ya da göreve çıkılmasını engellemek, buna katılmak, katılmaya tahrik ya da teşvik etmek.
  • Yetkisini veya nüfuzunu kendisine veya başkalarına çıkar sağlamak amacıyla ya da kin ve dostluk gibi nedenlerle kötüye kullanmak.
  • Hizmetle ilgili her türlü dosya, kayıt, resmi evrak veya belgeyi ya da örneklerini yetkisiz kişilere vermek, verilmesini emretmek, verilmesine göz yummak.
  • Gizli tutulması zorunlu olan ve görev ile ilgili bulunan bilgi ve belgeleri görevli veya yetkili olmayan kişilere açıklamak.
  • Muhafazası veya sevkiyle görevli olduğu şüpheli, sanık, tutuklu veya hükümlünün kaçmasına bilerek ve isteyerek imkan vermek.
  • Bilerek ve isteyerek suç kanıtlarını yok etmek veya bunların yok olmasına neden olmak, kanıtları silmek, gizlemek, değiştirmek, bozmak veya bu fiillere yardımcı olmak.
  • Devlet malı araç, gereç, hayvan, silah, mermi ve mühimmatı satmak veya mal edinmek, personel kimlik kartını, araç, gereç, hayvan, silah ve mühimmatı başkalarının kullanımına vermek.
  • Kasıtlı olarak gerçek dışı rapor vermek veya tutanak düzenleyip imza etmek veya ettirmek.
  • Görev sırasında yardım isteyen güvenlik görevlilerine haklı bir neden yokken yardımdan kaçınmak veya bildiği ya da gördüğü bir suçun izlenmesi ve suçlunun yakalanması için gerekli girişimde bulunmamak.
  • Mesleğin saygınlığını zedeleyecek şekilde uygunsuz yerlere gitmek.
  • Görev mahallinde veya görevli bulunduğu sırada alkollü içki içmek veya içilmesine göz yummak.
  • Göreve sarhoş veya alkollü içki içtiği belli olacak biçimde gelmek.
  • Resmi kıyafetle umuma açık yerlerde alkollü içki içmek veya resmi kıyafetli olarak gizlenemeyecek derecede sarhoş görünmek.
  • Uyuşturucu maddeleri yapmak veya kullanmak, bunların yapılmasına, kullanılmasına, saklanmasına, nakledilmesine, yakalanacağı sırada ortadan kaldırılmasına, satılmasına veya satın alınmasına aracı olmak.
  • Kumar oynamak veya oynatmak, kumar oynatanlarla ilişki kurmak.
  • Kaçakçılık yapmak veya kaçakçılarla ilişki kurmak.
  • Geliri ile uygun sayılmayacak biçimde yaşadığı ve aşırı harcamada bulunduğu kanıtlanmış olmak ve bunun haklı kaynağını gösterememek.
  • 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile öngörülen grev yasağı kapsamına giren eylemlerde bulunmak.
  • Devlet memurları tarafından yapılamayacağı 657 sayılı Kanunda belirtilen kazanç getirici faaliyetlerde bulunmak.
  • Siyasi partilerin yararına veya zararına çalışmak ya da siyasal eylemlerde bulunmak, görevli olmaksızın siyasal amaçla yapılacak açık veya kapalı yer toplantılarına ya da gösteri yürüyüşlerine katılmak.
  • İffetsizliği bilinen veya anlaşılmış olan bir kimse ile bilerek evlenmek ya da evlilik bağını devam ettirmek veya böyle bir kimseyi yanında bulundurmak ya da nikahsız olarak devamlı surette yaşamakta ısrar etmek.
  • Kanuna aykırı olarak sendikalara üye olmak, sendikaların veya üyesi bulunmadıkları derneklerin yapacakları bilimsel, kültürel ve teknik nitelik taşımayan açık veya kapalı yer toplantılarına ya da gösteri yürüyüşlerine görevli olmaksızın katılmak, açık yer toplantı ve gösteri yürüyüşlerine resmi kıyafetli veya silahlı olarak katılmak ya da üyesi bulundukları derneklerin tüzüklerinde belirtilen amaçları dışındaki çalışmalarını veya bu nitelikteki toplantı ya da gösteri yürüyüşlerini düzenlemek veya bunlara katılmak.
  • Görevde kullanılan telsiz, telefon haberleşmesini veya kurum içi iletişim sistemlerini kasıtlı olarak engellemek.
  • Mesleğin onur ve saygınlığını zedeleyici veya amir ya da üstlerinin eylem ve işlemlerini olumsuz yönde eleştirici nitelikte tek başına veya topluca bildiri dağıtmak ya da basın, haber ajansları, radyo ve televizyon kurumları ve diğer iletişim kanalları vasıtasıyla kamuoyuna yönelik bilgi, yazı ve demeç vermek.
  • Amir ya da üste karşı itaatsizliğe, mukavemete ya da fiilen taarruza tahrik ya da teşvik etmek.
  • Menşei belli olmayan, bulundurulması ve taşınması yasak olan her çeşit silah, mühimmat ve benzerlerini bulundurmak.
  • Hukuka aykırı olarak kişiler arasındaki haberleşmenin gizliliğini ihlal etmek, kişiler arasındaki haberleşme içeriklerini ifşa etmek, kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaları taraflardan herhangi birinin rızası olmaksızın kaydetmek, kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaların kaydedilmesi suretiyle elde edilen verileri ifşa etmek, kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal etmek, kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri ifşa etmek, kişisel verileri kaydetmek, kişisel verileri bir başkasına vermek, yaymak veya ele geçirmek, kanunların belirlediği sürelerin geçmiş olmasına karşın verileri sistem içinde yok etmekle yükümlü olduğu halde bu görevini kasıtlı olarak yerine getirmemek, gerçeğin meydana çıkmasını engellemek amacıyla suç delillerini yok etmek, silmek, gizlemek, değiştirmek veya bozmak, sayılan fiilleri emir vererek yaptırmak.
  • Yetkili olmadığı halde hukuka aykırı olarak elektronik ortamda veya bilgisayar loglarında kişisel verilerle ilgili sorgulama yapmak, bu şekilde elde edilen bilgileri paylaşmak veya yayın yoluyla duyurmak, log kayıtlarını değiştirmek veya silmek.
  • Görevi gereği öğrendiği veya edindiği kişisel bilgi veya belgeleri yetkisiz kişilerle paylaşmak ya da basın ve yayın kuruluşlarına veya diğer iletişim kanallarına vermek.
  • Bir kimseyle gayri tabii mukarenette bulunmak yahut bu fiili kendisine rızasıyla yaptırmak.
  • Görevine, sosyal ve aile yaşantısına zarar verecek derecede menfaatine, içkiye, kumara ve benzeri kötü alışkanlıklara düşkün olmak.
  • Aynı rütbedeki meslektaşları ile diğer mesai arkadaşlarına fiili tecavüzde bulunmak.
  • Görevde kullanılan telsiz haberleşme araçlarıyla amir ya da üstleri hakkında olumsuz yönde eleştirici nitelikte konuşmalar yapmak.
  • Dernek kurmak ya da spor dernekleri dışındaki derneklere üye olmak.
  • Vakıf kurmak veya Bakanlıkça belirlenmiş vakıflardan başka vakıfların organlarında görev almak.

  • Devlet Memurluğundan Çıkarma Cezası

Bir polis memurunun devlet memurluğundan çıkarma cezası alması, bu memurun bir daha Devlet memurluğuna alınmayacağı anlamına gelmektedir. İdari ve maddi nitelikte olan bu disiplin cezası sonucunda, kişi sadece kolluk mesleğini kaybetme sonucu ile değil, bir daha hiçbir kamu görev ve memuriyetine alınmaması sonucu ile karşılaşmaktadır.

Burada belirtmek gerekir ki, söz konusu ceza ile karşılaşan Emniyet Teşkilatı Mensubu, emeklilik hariç memuriyete bağlı tüm haklarını da kaybetmek sonucu ile karşılaşacaktır. Devlet memurluğundan çıkarma cezası amirlerin bu yoldaki isteği üzerine, memurun bağlı bulunduğu kurumun yüksek disiplin kurulu kararı ile verilir. Disiplin kurulu ve yüksek disiplin kurulunun ayrı bir ceza tayinine yetkisi yoktur, cezayı kabul veya reddeder. Ret halinde atamaya yetkili amirler 15 gün içinde başka bir disiplin cezası vermekte serbesttirler. Devlet memurluğundan çıkarma cezası uygulanacak fiiller ve bu cezayı verme yetkisi ile ilgili olarak 657 sayılı Kanun hükümleri uygulanır. Ayrıca, aşağıdaki fiilleri işleyen personel de Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılır;

  • Ülkenin bağımsızlığını zedelemeye, bütünlüğünü bozmaya ve milli güvenliği tehlikeye düşürmeye yönelik herhangi bir faaliyette bulunmak veya aynı nitelikte faaliyet gösteren herhangi bir harekete, gruplaşmaya, vakıf, dernek ve benzeri teşekküle katılmak, bunlara yardım etmek veya bu yapılarla ilişki içerisinde bulunmak.
  • İşkence yapmak.

Polis disiplin hukuku alanında profesyonel hukuki destek almak için iletişime geçebilirsiniz.